ARKEOLOG

TANIM

İnsanın dünya üzerinde görülmesinden orta çağa kadar geçen süreç içinde insana ilişkin her türlü kalıntı ve buluntuyu, doğal çevre ile insan arasındaki ilişkileri, yüzey, sualtı araştırmaları ve kazılarla ortaya çıkaran, inceleyen, değerlendiren ve koruyan kişidir.

GÖREVLER

•Eski çağlardan günümüze kalmış toprak veya su altındaki eserleri gün ışığına çıkarmak için kazılar yapar,

•Kazılardan elde edilen eserleri temizler,

•Parça eserlerin yapıştırılmasını (konservasyon), bakım-onarım restorasyonunu yapar,

•Eserlerin kaydını tutar, korunmasını sağlar ve halkın bilgisine sunar,

•Kültür Bakanlığında çalışması durumunda; kazılarda gözlemci olarak görevlendirilebilir,

•Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kurullarının SİT alanı belirleme çalışmalarına temel oluşturan raporlar hazırlar,

•Korunması gereken kültür ve tabiat varlıklarını saptar ve kaydını tutar, bunlara yönelik koruma ve restorasyonlar konusunda kararlar çıkarılmasını sağlar,

•Çevresindeki antik kentlerin (ören yerlerinin) belirli aralıklarla denetimini yapar,

•Müzelerde çalışanlar koleksiyoncuların denetimini yapar.

KULLANILAN ARAÇ, GEREÇ VE EKİPMAN

•Spatula (ucu sivri küçük mala),

•Kazma, kürek, el arabası,

•Keski,

•Jeolog çekici,

•Dişçi aletleri,

•Su terazisi,

•Fırça, süpürge,

•Kaldıraç,

•Vinç, kepçe,

•Fotoğraf makinesi,

•Metre,

•Ölçüm, çizim araç-gereçleri,

•Kimyasal maddeler, Sondaj aletleri.

MESLEĞİN GEREKTİRDİĞİ ÖZELLİKLER

•Tarih ve kültür konularına meraklı ve bu alanlarda başarılı,

•Açık havada çalışma yapmaktan kaçınmayan,

•İyi bir gözlemci ve araştırıcı,

•Bedence sağlam,

•Normalin üstünde genel yeteneğe ve özellikle sözel düşünme ve neden-sonuç ilişkisini ortaya çıkarabilme gücüne sahip

ÇALIŞMA ORTAMI VE KOŞULLARI

Arkeologlar görevlerine göre değişik ortamlarda çalışırlar. Araştırma yapan arkeologlar, çoğunlukla okuyarak, yazarak görev yaparlar, yaz aylarında kazı çalışmalarını açık havada yürütürler. Müzelerde çalışanlar için çalışma ortamı temiz ve sessizdir. Bir kazıda ilginç bir parçanın bulunması ve ait olduğu dönemin belirlenmesi uzun ve zahmetli bir çaba sonucunda gerçekleşir ve bu durum kişiye büyük bir mutluluk verir. Arkeologlar; eski çağ tarihçisi, heykeltıraş, mimar, topograf, teknik ressam, fotoğrafçı, epigraf (yazıt okuyan kişi) gibi meslek elemanlarıyla sürekli iletişim halinde çalışırlar.

MESLEK EĞİTİMİNİN VERİLDİĞİ YERLER

Meslek eğitimi üniversitelere bağlı fakültelerin “Arkeoloji” ve “Arkeoloji ve Sanat Tarihi” bölümlerinde verilmektedir.

MESLEK EĞİTİMİNE GİRİŞ KOŞULLARI

•Lise veya dengi okul mezunu olmak,

•ÖSYS Kılavuzunda belirtilen şartları taşımak

EĞİTİMİN SÜRESİ VE İÇERİĞİ

Mesleğin eğitim süresi 4 yıldır. Eğitim süresince mesleki dersler ağırlıklı olarak verilmektedir.

EĞİTİM SONUNDA ALINAN BELGE-DİPLOMA

Eğitimini başarı ile tamamlayanlara “Arkeolog” lisans diploması verilir.

ÇALIŞMA ALANLARI VE İŞ BULMA OLANAKLARI

Arkeologların çalışma alanları; üniversiteler (öğretim görevlisi veya araştırmacı olarak), Müzeler ve Anıtlar Genel Müdürlüğü'ne bağlı çeşitli müzeler, kültür ve tabiat varlıklarını koruma kurulları, özel müzeler, Vakıflar Genel Müdürlüğü ve Maden Tetkik Arama Enstitüsü'dür. Arkeologların çalışma alanı oldukça dardır ve personel alımı sınırlıdır. En çok istihdam alanı sağlayan Kültür Bakanlığı yılda 10-15 civarında arkeolog almaktadır. Kendisini yetiştirmiş iyi derecede bir yabancı dil bilen arkeologlar, profesyonel turist rehberi olarak da çalışabilirler.

EĞİTİM SÜRESİNCE KAZANÇ

Öğrenciler üniversitelerin veya müzelerin yaz aylarında yapmış olduğu kazılara katılırlarsa asgari ücret seviyesinde ücret alabilirler. Şartları uyan öğrenciler Yüksek Öğrenim Kredi ve Yurtlar Kurumunun sağlamış olduğu kredi ve yurt hizmetlerinden yararlanabilmektedirler. Çeşitli kurum ve kuruluşlarca başarılı öğrencilere karşılıksız veya mecburi hizmet karşılığı verilen burs olanağı da vardır.

EĞİTİM SONRASI KAZANÇ

Eğitim sonrası teknik hizmetler sınıfında göreve başlarlarsa asgari ücretin 3-3,5 katı dolayında maaş almaktadırlar. Alınan bu ücret arkeologun bulunduğu konum ve çalışma sürelerine göre değişiklik gösterebilmektedir.

MESLEKİ EĞİTİMDE İLERLEME

Lisans eğitimini tamamlayan kişiler üniversitelerde görev almak isterlerse araştırma görevlisi sınavında başarılı olmaları gerekir. Bu şekilde göreve başlayan kişiler doktora derecesi aldıktan ve gerekli çalışmaları tamamladıktan sonra yardımcı doçent, doçent ve profesör olarak meslekte ilerleyebilirler.

İŞ HAYATINDA İLERLEME

Belli bir alanda uzmanlaşabilirler. Bunlar; eski tunç çağı eserleri, konservatör (yarım eserlerin yapıştırılması), sikke, arkaik dönem heykeltıraşlığı, Helenistik çağ mimarisi, seramik, vb. alanlardır.