BALE DANSÇISI

TANIM

Bale dansçısı, bir öyküde rolünü üstlendiği karakterin duygu ve düşüncelerini müzik eşliğinde vücut hareketleri ile sahnede canlandıran kişidir.

GÖREVLER

•Sahnede canlandırılacak öyküyü okur,

•Rolünü canlandıracağı kişinin duygu ve düşüncelerini özümler,

•Yapacağı hareketlerin figürlerini öğrenir ve bunu egzersizlerle geliştirir,

•Ekip halindeki prova çalışmalarına katılır,

•Gösteri günü vaktinde gelerek kostümünü giyer ve makyajını yaptırır,

•Sırası geldiğinde sahneye çıkar ve figürlerini, müzik eşliğinde, ayak parmakları üzerinde zarif hareketlerle dans ederek yapar.

•Hareketlerinin müzikle ve diğer oyuncuların hareketleri ile uyumlu olmasına çalışır,

•Gösteri bitince, diğer oyuncularla birlikte seyircileri selamlar. (Sahnede tek başına, bir eşle veya dans grubunun üyesi olarak figürlerini sergiler.)

KULLANILAN ARAÇ, GEREÇ VE EKİPMAN

•Tayt,

•Mayo,

•Bale pabucu (Bayanların kullandığı bale pabucu Point Shoe olarak adlandırılır),

•Tütü (Bayanların kullandığı bale eteği),

•Tozluk, dizlik (Provalarda kullanılır).

MESLEĞİN GEREKTİRDİĞİ ÖZELLİKLER

•Bedence sağlam yapılı olması, kemik ve kas yapısının ayak parmakları üzerinde yürümeye, koşmaya ve dönmeye elverişli olması,

•Ezgileri ve ritimleri ayırt etme yeteneğine sahip olması,

•Uzun ve yorucu çalışmalar yapması gerektiğinden, sabırlı olması,

•Yaratıcı olması,

•Yönergelere uygun davranması,

•Başkaları ile işbirliğine açık

ÇALIŞMA ORTAMI VE KOŞULLARI

Bale dansçısı genellikle kapalı ortamlarda gösterisini sunar, ancak zaman zaman açık hava tiyatrolarında da oyunun sergilendiği olur. Bale dansçısı oyunda bir ekibin üyesi olarak rolünü yapar. Temsiller genellikle gece verildiği için bale dansçısı gündüz dinlenir veya provalara katılır. Geceleri, hafta sonu ve bayram tatillerinde görev yapmak durumundadır. Bale dansçısı, koreograflarla, meslektaşlarıyla, bale eğitmenleriyle, orkestra şefiyle, bale piyanistiyle, sahne sorumlusuyla, sahne müdürüyle, repetitörle (koreograf yardımcısı) iletişimde bulunur.

MESLEK EĞİTİMİNİN VERİLDİĞİ YERLER

Bale dansçılığı eğitimi üniversitelerin Devlet Konservatuarları Bale Bölümlerinde verilmektedir.

MESLEK EĞİTİMİNE GİRİŞ KOŞULLARI

Bale eğitimine başlamak için 11 yaşından büyük olmamak, 12 yıllık zorunlu eğitime yönelik uygulamalar kapsamında 5.sınıfta olmak ve konservatuar giriş (Özel Yetenek) sınavlarında başarılı olmak gerekmektedir. Bu sınavlara başvurabilmek için ayrıca vücut yapısı arızasız ve baleye yatkın olmak. Ezgileri ve ritimleri ayırt etme yeteneğine sahip olmak. Yapılacak mülakatta bale eğitimi ve mesleğinin gerektirdiği özellikler açısından (Yapısal, ruhsal, zihinsel v.b) olumlu bir izlenim bırakmış olmak gerekmektedir. Konservatuarda bale eğitimi almak için yukarıda bahsedilen koşullara uygun öğrenciler Konservatuarda, başarılı olmaları koşuluyla Müzik ve Bale ortaokulu, Lise devresi ve Lisans olmak üzere eğitimlerine devam ederler. Konservatuarda bale ortaokulu okulu ve lise devresi eğitimi almayıp lisans düzeyinde Bale eğitimi almak isteyenlerin ise

•Lise veya dengi okul mezunu olmaları,

•Yükseköğretime Geçiş Sınavında (YGS) herhangi bir puan türünden barajı aşarak başarılı olduktan sonra, Konservatuar tarafından yapılacak olan özel yetenek sınavında girmeleri ve başarılı olmaları gerekmektedir.

EĞİTİMİN SÜRESİ VE İÇERİĞİ

Bale dansçılığı, Konservatuar Müzik ve Bale ortaokulunda 4 yıl, lise devresi 4 yıl, lisans devresi 4 yıl olmak üzere toplam 12 yıl süren bir eğitimi gerektirmektedir. Bale, çok güç ve uzun bir eğitime ihtiyaç gösteren yorucu bir sanat dalıdır. Bale sanatçısı olabilmek için kabiliyet, müziği sevme, doğuştan ritim anlayışına sahip olmak yeterli değildir. Küçük yaşlarda başlayıp uzun yıllar boyunca her gün ve sürekli eğitim yapmak zorunluluğu vardır. Derslerde bale öğretmenleri tarafından hazırlanmış akademik bale karakteriyle dansçının teknik ve eleştiri yeteneği artırılır.

EĞİTİM SONUNDA ALINAN BELGE-DİPLOMA

Eğitimini başarı ile tamamlayanlara Konservatuar lisans diploması verilir. Mesleğe profesyonel olarak başlamak, Devlet Opera ve Balesi Genel Müdürlüğü'nün açmış olduğu sınavı kazanmakla mümkündür. İlk başlangıçta "Stajyer Sanatçı" olarak başlanır. Stajyer olarak en az 1 yıl çalıştıktan sonra, bale sanatçısı olarak göreve devam edilir. 

ÇALIŞMA ALANLARI VE İŞ BULMA OLANAKLARI

Bale dansçıları, sanatçı unvanıyla Devlet Opera ve Balesi Genel Müdürlüğü (Ankara) ile bu kuruma bağlı Opera ve Bale Müdürlüklerinde, ayrıca özel bale topluluklarında görev alabilir. Bunun dışında, eğitici olarak Devlet Konservatuarları ile özel bale kurslarında çalışma alanı bulabilirler. Kültür Bakanlığı'na bağlı bir kurum olan Devlet Opera ve Balesi Genel Müdürlüğü'ndeki orkestra, opera ve bale sanatçı kadroları her yıl Maliye Bakanlığı vizesi ile temin edilmektedir. Dolayısıyla yıl içinde Kurumun açtığı bale sanatçısı sınavına müracaat çok fazla da olsa ancak uygun görülen kadro sayısı kadar sanatçı alınabilmektedir. Devlet Opera ve Bale Müdürlükleri halen Ankara, İzmir, İstanbul ve Mersin gibi büyük illerde bulunmakta bazı illerde de kuruluş çalışmaları devam etmektedir.

EĞİTİM SÜRESİNCE KAZANÇ

Mesleki eğitim süresince kazanç söz konusu değildir. Ancak başarılı bulunan öğrencilere Sevda Cenap And Müzik Vakfı'nca burs verilmektedir. Konservatuarda lisans eğitimi yapan son sınıf öğrencileri Devlet Opera ve Balesi Genel Müdürlüğü'nde verilen bazı temsillerde sahneye alışmak ve kısmi bir ücret kazanmak amacıyla "yevmiyeli sanatçı statüsü" ile çalışabilirler.

EĞİTİM SONRASI KAZANÇ

Eğitim sonrasında kazanç, Devlet Opera ve Bale Kurumu'nda oldukça yüksektir. Bale dansçılarının aldığı en düşük ücret net asgari ücretin yaklaşık 10 katı kadardır.

İŞ HAYATINDA İLERLEME

Bale sanatçıları, sahnedeki performanslarına bağlı olarak sırasıyla:

Kordo (Bütün eserlerde Baş balerin ve Baş dansçının arkasında yer alarak dans eden bale dansçılarına verilen unvan), Solist Dansçı, Prima Balerin (Solo dans eden bayanlar için kullanılır), Baş Dansçı (Bu unvan erkek dansçılar için kullanılır), Baş Balerin (Bu unvan bayan dansçılar için kullanılır) unvanlarını almak suretiyle mesleklerinde ilerleme imkânı bulabilirler.