ÇELİK YAPILANDIRMACI

TANIM

Demir ve saç şeklindeki metal parçaları keserek, delerek, diş açarak, her türlü kaynak yapmak suretiyle şekillendirerek merdiven parmaklığı, pencere korkuluğu,  kapı, karyola, sandalye ve çatı kaplama gibi işleri yapan kişidir.

GÖREVLER

•Verilen iş programlarını inceleyerek uygun metali seçer,

•Proje ölçülerine uygun olarak metali işaretler ve keser,

•Kesilen demirin gerekli delme işlemini matkap kullanarak yapar,

•Metali örs üzerinde döverek ya da çeşitli makine ve aletler kullanarak şekillendirir,

•Son şekli verilen parçaları kaynakla birleştirir,

•Tamamlanan iş parçasının son kontrolünü yaparak eksik veya hatalı kısmını düzeltir,

•Çeşitli eğeler kullanarak parçanın kaba talaşını ve çapaklarını temizler,

•Gerekirse yaptığı parçayı boyar,

•Parçayı inşaat, ev, dükkân vb. yerlere monte eder,

•Çelik konstrüksiyon işleri yapar,

•Oksi-gaz kaynağı, elektrik ark kaynağı yapar,

•Çalıştığı makinelerin basit onarım ve temizliğini yapar.

KULLANILAN ARAÇ, GEREÇ VE EKİPMAN

•Çeşitli saç ve profiller,

•Tepsi testere,

•Profil kesme makası,

•Yüzey taşlama makinesi,

•Zımpara taşı,

•Kaynak makinesi,

•Matkap tezgâhı,

•Çeşitli eğeler,

•Asetilen kazanı,

•Oksijen tüpleri,

•Kaynak takımları,

•Saç şekillendirme makinesi,

•Mengene,

•Su terazisi,

•Ölçü aletleri (metre, kumpas vb.)

•Çekiç, tornavida, pense,

•Çeşitli tip elektrotlar.

MESLEĞİN GEREKTİRDİĞİ ÖZELLİKLER

•El ve gözü eşgüdümle kullanabilme,

•Şekil ve uzay ilişkilerini görebilme,

•Elleri ustalıkla kullanabilme yeteneğine sahip,

•Bedence sağlam,

•Özellikle kolları güçlü

ÇALIŞMA ORTAMI VE KOŞULLARI

Soğuk demirciler, demir işleme atölyelerinde çalışırlar. Atölyeler kapalı, açık veya yarı açık olabilir. Üretilen iş parçalarının montajı ise binalarda veya bahçelerde yapılır. Çalışma ortamı zaman zaman soğuk, tozlu, kirli ve gürültülüdür. Soğuk demirci ayakta, eğilerek, diz çökerek çalışır ve birinci derecede maddelerle ve aletlerle ilgilidir. Zaman zaman işverenle ve atölyedeki diğer çalışanlarla iletişim kurabilir. Güvenlik açısından çok tehlikeli olmamakla beraber özellikle montaj sırasında yüksek yerlerde çalışma yapıldığından, doğabilecek tehlikelerden korunmak için gerekli tedbirler alınmalıdır.

MESLEK EĞİTİMİNİN VERİLDİĞİ YERLER

Yeterli müracaat olması durumunda tüm mesleki eğitim merkezlerinde “Metal Teknolojisi” alanı “Çelik Konstrüksiyon” dalında kalfalık ve ustalık eğitimleri verilmektedir. Ayrıca mesleki ve teknik ortaöğretim okul/kurumların aynı alan ve meslek dalında da bu mesleğin eğitimi verilmektedir.

MESLEK EĞİTİMİNE GİRİŞ KOŞULLARI

•En az ortaokulu tamamlamış, açık lise veya açık meslek liselerinden birine kayıt yaptırmış olmak,

•Bünyesi ve sağlık durumu mesleğin gerektirdiği işleri yapmaya uygun olmak,

•14 yaşını doldurmuş, 19 yaşından gün almamış olmak. Ancak, 19 yaşından gün almış olanlardan daha önce çıraklık eğitiminden geçmemiş olanlar yaşlarına ve eğitim seviyelerine uygun olarak düzenlenecek mesleki eğitim programlarına göre çıraklık eğitimine alınabilir.

•Eğitim görmek istediği meslekte bir işyeri bulmak ve işveren ile çıraklık sözleşmesi imzalamak gerekmektedir.

EĞİTİMİN SÜRESİ VE İÇERİĞİ

Mesleğin eğitim süresi ilköğretim mezunu olanlarda 3 yıl, lise veya daha üst düzeyde genel eğitim görmüş olanlarda ise 1,5 yıldır. 3308 Sayılı Mesleki Eğitimi Kanunu'na göre meslek liselerinin öğrencileri teorik eğitimlerini haftada iki gün okulda, pratik eğitimlerini haftada üç gün işletmelerde yaparlar. Mesleki eğitim merkezlerinde ise haftanın 1 günü mesleki eğitim merkezlerinde teorik eğitim, diğer günler ise işyerlerinde pratik (uygulamalı) eğitim görürler.

Kalfalık, Ustalık Meslek Dersleri: Çıraklık ve mesleki eğitim kapsamında ders programı genel bilgi dersleri ile meslek bilgisi derslerinden oluşmaktadır. Meslek derslerinde; kullanılan makine, teçhizat, araç-gerecin tanıtılması, tekniğe uygun olarak kullanılması, bunların temizlik ve bakımlarının yapılması, norm yazı yazma, serbest elle ve takım kullanarak mesleği ile ilgili çizimlerin yapılması, çizimi tamamlanmış plan ve projelerin okunmasının yanı sıra, İşletme Bilgisi ve İş Güvenliği hakkında da bilgiler verilmektedir. Teorik olarak verilen bilgilerin yanında, işyerinde de usta öğreticinin gözetimi altında pratik çalışması yapılmaktadır.

EĞİTİM SONUNDA ALINAN BELGE-DİPLOMA

Çıraklık eğitimini tamamlayanlara eğitim sonunda katıldıkları kalfalık sınavında başarılı olmaları halinde “Kalfalık Belgesi” ve “Kalfa” unvanı verilir.

ÇALIŞMA ALANLARI VE İŞ BULMA OLANAKLARI

Soğuk Demirciler çeşitli atölyelerde, sanayi bölgelerinde, inşaatlarda çalışırlar ve çelik çatı, köprü, bina, gemi, uçak, makine gövdesi ve iskeleti ile ilgili işlerin yapıldığı işletmelerde istihdam edilebilirler. Teknolojik gelişmeye paralel olarak insanların ihtiyaçları da artmaktadır. Bu ihtiyaçların başında barınma ihtiyacı gelir. Ev ve işyerlerinin kapı ve pencereleri, sandalye, masa, dolap gibi eşyaların yapımında hala demir profil kullanılmaktadır. Bu eşyaların bazıları, alüminyum doğrama, ağaç doğrama ve plastik doğrama olsa bile, demir doğrama da güncelliğini koruyacaktır. Bu nedenle iyi yetişmiş ustalara her zaman ihtiyaç vardır. Bu mesleği seçecek olanlar kamu kesiminden ziyade özel kesimde iş bulabilirler veya kendi işlerini kurabilirler.

EĞİTİM SÜRESİNCE KAZANÇ

3308 sayılı “Mesleki Eğitim Kanunu” gereğince, işletmelerde mesleki eğitim gören öğrencilere, işletmelerce asgari ücretin net tutarının  %15 veya %30’undan az olmamak üzere ücret verilir. Eğitim gören öğrencilerin iş kazası ve meslek hastalıkları ile ilgili sigorta primleri devletçe karşılanır. Öğrenciler, mesleki eğitim yaptıkları işletmelerin sosyal imkânlarından faydalanır.

EĞİTİM SONRASI KAZANÇ

Eğitimi tamamlayan meslek elemanı başkasının yanında çalışıyorsa en az asgari ücret alır. Alınan ücretin miktarı işyerinin ücret politikası, kazanç durumu, çalışanın verimliliği, sendikalı olup olmaması vb. durumlara göre değişmekle birlikte iyi yetişmiş bir usta asgari ücretin 2-3 katı arasında bir ücretten iş bulabilmektedir. Kendi işyerinde çalışanların aylık geliri işyerinin bulunduğu şehir, mevkii, işyerinin müşteri çevresi, ustanın tanınmışlığı vb. sebeplerle değişiklik gösterebilir. Yapılan araştırmalarda iyi yetişmiş bir ustanın asgari ücretin 2-5 katı tutarında kazanç temin edebileceği ifade edilmiştir.

MESLEKİ EĞİTİMDE İLERLEME

Mesleki eğitim merkezlerinden kalfa olarak mezun olanlar bir işyerinde çalışıp aynı zamanda teorik eğitimlerine de devam edebilirler. İlköğretim (ortaokul) mezunu kalfa ve ustalar, mesleki ve teknik açık öğretim lisesine devam ederek, meslek lisesi diploması alabilirler. Mesleğinde ustalık eğitimi çalışma süresi 2 yıldır.

İŞ HAYATINDA İLERLEME

Meslekte usta ve usta öğretici unvanlarına yükselmek mümkündür. Ustalık belgesine sahip olanlar veya bunları işyerlerinde çalıştıranlar bağımsız işyeri açabilirler. Ayrıca, işyerinde çırak çalıştırması için de "Usta Öğretici" belgesine sahip çalışanın olması zorunludur.