EL VE MAKİNE NAKIŞ TEKNİSYENİ

TANIM

İş talimatı doğrultusunda, desen hazırlayabilen, malzemeleri belirleyen, temin eden, elde ya da makinede nakış tekniklerini kullanarak çeşitli zemin üzerine işleme yapma bilgi ve becerisine sahip nitelikli kişidir.

GÖREVLER

•Kum iğnesi, astragan iğnesi, blonya iğnesi, çin iğnesi, aplike, beyaz iş, Türk işi ve hesap işi, Maraş işi, Antep işi, kadife işi, çöp işi, tül işi, basit nakış iğneleri ve yardımcı iğne tekniklerine uygun deseni tespit eder.

•Desen ve tekniğe uygun kumaşı seçer.

•Kumaşın ölçüsüne göre desenle uygun bir kompozisyon belirler.

•Desen veya motifi parşömen kâğıt üzerine çizer.

•Kumaş cinsine göre desenleri çizme, delme, sayma, teyelleme, ütüleme, oyma ve kopya kâğıdı gibi değişik teknikler yardımı ile kumaşa geçirir.

•Uygulanacak tekniğe göre kumaşı kasnağa takar.

•Seçilen iplikleri makineye takar ve gerekli ayarlarını yapar.

•Makinede belirlenen motif veya deseni kumaşa işler.

•Otomatik makinelerdeki hazır motif ve desenleri kumaşa işler.

•Gerektiğinde yapılan işin kenar kısımlarına piko çeker ve kenar temizleme tekniklerini uygular.

•İplik yerine boncuk veya benzeri dekoratif malzemeler de kullanır.

•Kullanılan makine ve ekipmanların bakım ve temizliğini yapar.

•Ürün maliyet hesabı yapar.

•İş sağlığı ve güvenliğine ilişkin faaliyetleri uygular.

•Kalite Yönetim Sistemi kurallarına uygun çalışır.

•Mesleki gelişim faaliyetlerinde bulunur.

KULLANILAN ARAÇ, GEREÇ VE EKİPMAN

•El tipi veya sanayi tipi dikiş makinesi,

•Kumaş deri gibi tekstil malzemeleri,

•Makas, mezura, yüksük,

•Overlok makinesi,

•Düğme, kanca, kopça,

•Kasnak,

•İğne, tığ, pul, boncuk, tel kırma teli

•Ütü,

•İplik,

•Kopya kâğıdı.

MESLEĞİN GEREKTİRDİĞİ ÖZELLİKLER

•Ellerini, gözlerini ve ayaklarını eş güdümle kullanabilen,

•Yaratıcı ve estetik değerlendirme gücüne sahip,       

•Detaylara özen gösteren,

•Dikkatli ve sabırlı,

•İşbirliği yapabilen, ekip çalışmasına yatkın,

•Renkleri ayırt edebilen,

•Şekiller arasında benzerlikleri ve farklılıkları algılayabilen,

•Yeniliklere açık,

•Zamanını iyi kullanabilen,

•Temiz ve düzenli çalışma alışkanlığına sahip,

•Pratik çözümler üretebilen,

•Ayakta ve eğilerek çalışabilecek kadar dayanıklı

ÇALIŞMA ORTAMI VE KOŞULLARI

Meslek uzun süre ve kapalı yerde çalışabilmeyi gerektirmekte; ayrıca vardiya sistemi uygulanabilmektedir. Meslekte, bir ürünün olabildiğince aynı kişi tarafından bitirilmesi önem taşımaktadır. El nakışında, bireylerin el işleri ve tarzları arasında farklılık oluşabileceği için bir ürünü bir kişinin tamamlamasına özellikle dikkat edilmelidir.

MESLEK EĞİTİMİNİN VERİLDİĞİ YERLER

Mesleğin eğitimi; mesleki ve teknik ortaöğretim okul/kurumlarının “El Sanatları Teknolojisi” alanının “El ve Makine Nakışı” dalında verilmektedir. Yeterli sayıda müracaat olması durumunda mesleki eğitim merkezlerinde de “El Sanatları Teknolojisi” alanı “El ve Makine Nakışı” dalında mesleğin eğitimi verilmektedir.

MESLEK EĞİTİMİNE GİRİŞ KOŞULLARI

•İlköğretim okulu mezunu olmak,

•Milli Eğitim Bakanlığınca okul türlerine ve alan/dala göre belirlenen giriş koşullarını taşımak.

EĞİTİMİN SÜRESİ VE İÇERİĞİ

•Mesleğin eğitim süresi 4 yıldır.

•Ortak genel kültür dersleri 9. sınıfta verilmekte olup yıl sonunda öğrenci alanını belirler.

•Alanda yer alan tüm dallara yönelik ortak yeterlikleri kazandıran dersler ağırlıklı olarak 10. sınıfta verilmektedir.

•10. sınıfın sonunda, bölgesel ve sektörel ihtiyaçlar, okulun donanımı, öğretmen ve fizikî kapasitesi ile öğrencilerin ilgi ve istekleri de dikkate alınarak dal seçimi yapılmaktadır.

•Dala ait yeterlikleri içeren dersler 11. ve 12. sınıfta verilmektedir.

•Mesleki eğitim, okulda teorik/uygulamalı, işletme ve atölye ortamlarında ise uygulamalı olarak verilmektedir.

EĞİTİM SONUNDA ALINAN BELGE-DİPLOMA

Meslek eğitimini bitirenlere meslek lisesi diploması verilmektedir.

ÇALIŞMA ALANLARI VE İŞ BULMA OLANAKLARI

Teknolojik gelişmeler paralelinde, nakışçılık mesleğinde verimliliğin arttığı gözlenmektedir. Özellikle elde kullanılan makinelerin yerini elektronik makinelerin alması, desen çizimlerinde bilgisayardan yararlanılması, bir makinede 15’e kadar iğne kullanılabilmesi, makinelerin işleme alanının genişlemesi vb. teknolojik gelişmeler göze çarpmaktadır. Küçük ölçekli atölyelerin kapanması ve işletme boyutlarının büyümesi yönünde bir eğilim olduğu görülmektedir. El nakışları, makinede yapılan nakışlara göre daha kaliteli olmakta ve daha uzun süre kullanılabilmektedir. El nakışlarına olan talebin eskiye oranla arttığı dikkati çekmektedir.

Bu alandan mezun olan öğrenciler nakış yapan işletmelerde, moda evlerinde, el nakışı ve makine nakışı üretimi yapan atölyelerde, desen çizimi yapan firmalarda, perdecilerde, yorgancılarda, çeyiz yapan işletmelerde, gelinlikçilerde, turistik eşya üretimi yapan firmalarda, kendi işyerlerinde veya evlerinde çalışma imkânları vardır.

EĞİTİM SÜRESİNCE KAZANÇ

3308 sayılı “Mesleki Eğitim Kanunu” gereğince, işletmelerde mesleki eğitim gören öğrencilere, işletmelerce asgari ücretin net %15 veya %30’undan az olmamak üzere ücret verilir. Eğitim gören öğrencilerin iş kazası ve meslek hastalıkları ile ilgili sigorta primleri devletçe karşılanır. Öğrenciler, mesleki eğitim yaptıkları işletmelerin sosyal imkânlarından faydalanır.

EĞİTİM SONRASI KAZANÇ

Eğitim tamamlandıktan sonra aylık kazanç asgari ücretin iki katı veya daha fazla olmaktadır. Toplu iş sözleşmesinin uygulandığı işyerlerinde ise, ücret toplu iş sözleşmesine göre belirlenmektedir. Kendi işini kuranlarda kazanç daha yükselmekte ancak değişkenlik göstermektedir.

MESLEKİ EĞİTİMDE İLERLEME

Meslek liselerinin El Sanatları Teknolojisi” alanının “El ve Makine Nakışı” mezun olanlar istedikleri takdirde, ÖSYS kılavuzunda belirtilen ön lisans programlarına sınavsız geçiş için başvurabilirler. Ayrıca mezunlar, yükseköğretime giriş sınavlarında başarılı oldukları takdirde, ÖSYS kılavuzunda belirtilen programlara yerleştirilebilirler.